Nyuzinyuzi hupatikana kirahisi kwa familia kwa wakulima. Hii ni pamoja na nafaka zisizokobolewa,njugu karanga, kunde, matunda na mboga. Ni chanzo muhimu cha chakula kwa bakteria chenye faida kwenye utumbo. Inaweza kusaidia kudhibiti uzito na kupunguza hatari kwa ugonjwa wa moyo.
Nyuzinyuzi (Roughage)
Roughage, pia inajulikana kama nyuzinyuzi, ni sehemu ya wanga ya mimea ambayo haiwezi kumeng’enywa na mwili wa binadamu. Yenyewe huvunjwa na bakteria wa utumbo au hutoka mwilini kupitia kinyesi.
Aina za vyakula vya nyuzinyuzi
Hugawanywa katika vikundi viwili vifuatavyo:
- Mumunyifu: Hizi hufyonza maji kuunda dutu inayofanana na jeli kwenye utumbo, kwa hivyo, huvunjwa kwa urahisi na bakteria wa utumbo. Mbegu nyingi zina nyuzi mumunyifu.
- Isiyoyeyuka: Hazinyonyi maji, kwa hivyo, haziwezi kuvunjika kwa urahisi. Jukumu lake ni kuongeza wingi kwenye kinyesi. Nyuzinyuzi zisizoyeyuka hupatikana kwa wingi katika matunda na mboga.
Faida za vyakula vya nyuzinyuzi
Hizi ndizo faida za vyakula vya nyuzinyuzi kwa mwili wa binadamu;
- Hudumisha mfumo mzuri wa usagaji chakula
Nyuzinyuzi huongeza wingi wa kinyesi na kurahisisha kinyesi kupita. Husaidia kudumisha harakati za kawaida za matumbo. Nyuzinyuzi pia zinaweza kuzuia hali zingine za usagaji chakula kama vile kuvimba kwa utumbo na vijiwe vya nyongo.
Pia, hupunguza hatari ya kupata aside na vidonda vya tumbo.
- Udhibiti wa kisukari
Nyuzinyuzi husaidia katika kudhibiti na kupunguza uwezekano wa ugonjwa wa kisukari. Watu wenye afya wanaweza kuepuka kisukari cha aina- 2 kwa kula nafaka zenye nyuzinyuzi mumunyifu. Nyuzi mumunyifu inaweza kudhibiti viwango vya sukari ya damu na kupunguza unyonyaji wa sukari kwa wagonjwa wa kisukari.
- Hupunguza hatari ya saratani
Baadhi ya tafiti zimeonyesha kwamba nyuzinyuzi zinaweza kusaidia kupunguza hatari ya saratani ya utumbo mpana. Lishe yenye nyuzinyuzi nyingi pia inaweza kusaidia kuzuia saratani katika maeneo mengine ya mwili, kama vile tumbo, mdomo, na koromeo.
- Inaboresha afya ya moyo na damu
Lishe yenye nyuzinyuzi nyingi hupunguza cholesterol (rehemu) mbaya, kuvimba, na uzito wa ziada karibu na tumbo. Pia, huongeza viwango vya rehemu nzuri na kusaidia kudumisha moyo wenye afya kwa kuzuia ugonjwa wa kimetaboliki na ugonjwa wa moyo, kiharusi, na hali nyingine.
- Husaidia kupunguza uzito
Nyuzinyuzi zisizoyeyuka huongeza wingi kwenye milo yako. Hii hukufanya ujisikie umeshiba na kamili kwa muda mrefu na haraka zaidi. Inasaidia kudhibiti uwezo wa mwili wa kuchoma mafuta na kuzuia kuongezeka kwa insulini. Vyakula vyenye nyuzinyuzi nyingi zaidi na kalori chache hupunguza idadi ya kalori inayonyonywa mwilini.
Nyuzinyuzi pia hupunguza mwendo wa chakula kupitia mfumo wa usagaji chakula, jambo ambalo hupunguza kiwango chake cha kunyonya. Sababu hizi zote huchangia kupoteza uzito.
Orodha ya vyakula vya nyuzinyuzi
Vyakula vingi vinavyotokana na mimea vina nyuzinyuzi. Hivi ni baadhi ya vyakula hivyo.
- Mboga: Vyanzo vingi vya nyuzinyuzi ni pamoja na mboga za rangi nyeusi, za majani na kijani. Kwa mfano, mboga nyingi za kienyeji, tango, zukini, viazi vitamu, broccoli, kijani cha collard, chard ya swiss, artichokes, nk.
- Matunda: Matunda ya jamii ya machungwa kama vile machungwa na ndimu yana wingi wa nyuzi mumunyifu. Pia, matunda yenye maganda ya kuliwa ni chanzo kizuri cha nyuzinyuzi. Mifano ni pamoja na parachichi, makomamanga, na mapera.
- Nafaka zote: Baadhi ya nafaka ambazo zina kiasi kikubwa cha nyuzinyuzi ni pamoja na mahindi na ngano, ulezi, pilau, mtama, nk.
- Mikunde: Mifano michache ya mimea ya kunde yenye nyuzinyuzi nyingi ni pamoja na maharagwe meusi, ndengu na maharagwe ya figo.
- Karanga: Zina kiwango kikubwa cha nyuzi na kalori, ambayo inaweza kukusaidia kupoteza uzito. Karanga, lozi, na njugu ni baadhi ya mifano.
Kwa maelezo zaidi wasiliana na Bibi Afya kutoka wilaya ya Meru kwa simu namba 0753 256 029 au wasiliana na Mkulima Mbunifu.
